Η σιωπή...

...και αυτή σημαίνει κάτι.

"Στην Αμερική θα είχες ήδη πάρει εξιτήριο"

Για διάφορους λόγους μπορεί να καθυστερήσει κανείς να βγει από το νοσοκομείο. Επειδή ο θεράπων γιατρός δεν είναι σίγουρος αν πρέπει να πάρει εξιτήριο ο άρρωστος ή είναι πιο ασφαλές να μείνει μέσα λίγο ακόμα. Επειδή ο άρρωστος δεν έχει μεταφορικό μέσο για να πάει σπίτι του και οι συγγενείς του θα μπορούν να τον μεταφέρουν σε δυο μέρες. Επειδή δεν έχει δώσει ακόμα το φακελάκι. Επειδή δεν ξέρει κανείς τι ακριβώς έχει. Επειδή δε θέλουν οι συγγενείς να πεθάνει ο άνθρωπός τους στο σπίτι. Επειδή δε θέλουν οι συγγενείς να φροντίσουν τον άνθρωπό τους στο σπίτι. Επειδή, επειδή, επειδή...

Όποιος και να είναι ο λόγος, το δημόσιο επιβαρύνεται το κόστος νοσηλείας του αρρώστου. Και έπρεπε να φτάσουμε στη χρεοκοπία για να καταλάβουμε στην Ελλάδα τι σημαίνει αυτό. Αν το έχουμε καταλάβει ακόμη.

Στην Αμερική, επειδή το κόστος έχει αναγνωριστεί ως σημαντικός παράγοντας της λειτουργίας του συστήματος υγείας, εξετάζουν τη σχέση κόστους - ωφέλειας. Είναι ασφαλές για τον άρρωστο να πάρει εξιτήριο; Τι πιθανότητες έχει να υπάρξει κάποια επιπλοκή; Αν γίνεται, φεύγει το γρηγορότερο δυνατόν. Για να ελαχιστοποιηθεί το κόστος.

Πολλές αντιρρήσεις μπορούν να διατυπωθούν. Όμως η ουσία παραμένει. Τα νοσοκομεία δεν είναι ξενοδοχεία, ούτε επιχειρήσεις των ιατρών. Ούτε οίκοι ευγηρίας. Ούτε χώροι για να περιμένει κάποιος το τέλος. Η "ευαισθησία" σε οικογενειακά ή κοινωνικά προβλήματα έχει τεράστιο οικονομικό κόστος. Και το κόστος αυτό το επιβαρυνόμαστε όλοι. Και η επιβάρυνση είναι πιο έντονη στους αδυνάτους.

Ο εξορθολογισμός του συστήματος υγείας είναι απαραίτητος. Οι νοοτροπίες δύσκολα αλλάζουν. Πρέπει να γίνει κάτι, αλλά τι; Πόσο δυνατός είναι ένας κεντρικός σχεδιασμός;

Το ζήτημα του κόστους είναι σημαντικό. Από τις μη αναγκαίες ιατρικές εξετάσεις που γίνονται επειδή δεν είναι σίγουρος ο ιατρός που τις παραγγέλνει αν πρέπει να γίνουν ή όχι, μέχρι την παράταση της νοσηλείας του αρρώστου για διαφόρους λόγους, το σύστημα υγείας είναι κοστοβόρο. Μόνη λύση ο εξορθολογισμός. Δηλαδή η χρήση της λογικής για να βρούμε μια άκρη σε αυτό το κουβάρι. Σε μια κοινωνία εθισμένη στον ανορθολογισμό όλα αυτά ακούγονται εξωπραγματικά. Και όμως είναι αναγκαία περισσότερο παρά ποτέ.

Ατομική και Συλλογική Κατάθλιψη

Το 2004 έχασαν τις εκλογές ο Σημίτης και ο Παπανδρέου και κέρδισε ο Καραμανλής. Θυμάμαι τότε πως όσο και αν προσπάθησα να βρω γιατί έπρεπε να βγει ο Καραμανλής, δε βρήκα τον λόγο. Από τη μια είχαμε μια κυβέρνηση που είχε κάνει άπειρα έργα εκσυγχρονισμού της χώρας και είχε βελτιώσει το βιωτικό μας επίπεδο, από την άλλη είχαμε έναν άνθρωπο κενό περιεχομένου και ένα κόμμα που μεταχειριζόταν μαφιόζικες μεθόδους (βλέπε φυλλάδια σε παπάδες υπογεγραμμένα από ψεύτικη πατριωτική οργάνωση που δυσφημούσαν τους Παπανδρέου) για να πάρει την εξουσία.

Ο χρόνος κυλούσε και η νέα κυβέρνηση με έριξε σε βαριά θλίψη. Έβλεπα ότι δεν έκαναν τίποτα. Αρνούνταν να πάρουν οποιοδήποτε μέτρο. Ούτε καν αξιοποίησαν την παρακαταθήκη που τους είχαν αφήσει οι προηγούμενοι. Ο καιρός περνούσε με φιέστες: ολυμπιακοί αγώνες, ποδόσφαιρο, μπάσκετ, γιουροβίζιον... Αλλά νέες αλλαγές δε συνέβαιναν. Καταλάβαινα πως η χώρα μαράζωνε, πως καταστρεφόταν και λυπόμουν αφάνταστα. Έβλεπα τους δεξιούς τηλεπαρουσιαστές να εξυμνούν το τίποτα, τους αριστερίζοντες αριστοφάνηδες να λατρεύουν τον Καραμανλή, τα μεγάλα κανάλια να γυρίζουν την υποστήριξή τους στη νέα κυβέρνηση και απογοητευόμουν. Η δημόσια ζωή δόξαζε το τέλμα.

Εκείνα τα χρόνια ξυπνούσα και κοιμόμουνα με ένα βάρος στην καρδιά. Ένα βάρος επειδή πονούσα την πατρίδα μου και την έβλεπα να χάνεται μέρα με την μέρα. Ήξερα πως ο αυτόματος πιλότος μόνο σε καταστροφή μπορεί να οδηγήσει. Αλλά δε φανταζόμουν το μέγεθος της καταστροφής.

Το 2007 κάηκε η μισή Ελλάδα. Ο Παπανδρέου είχε κάνει ηγετικές εμφανίσεις και με επιχειρήματα και μεστό πολιτικό λόγο ζητούσε από τον ελληνικό λαό να αναλάβει την ευθύνη της διακυβέρνησης της χώρας. Ήμουν αισιόδοξος για το μέλλον. Θεωρούσα τον Καραμανλή ξοφλημένο και πόναγα για τις στάχτες τις πατρίδας μου στις οποίες είχε παραδοθεί από μια άφρονα κυβέρνηση που δεν ασχολήθηκε ποτέ της σοβαρά με τίποτα. Και όμως, παρά τον πόνο, πάνω στα αποκαΐδια, οι συμπατριώτες μου, οι κάποιοι συμπατριώτες μου τέλος πάντων, προτίμησαν το τριχίλιαρο από την εθνική σωτηρία και αναγέννηση. Έδωσαν ψήφο εμπιστοσύνης στους καταστροφείς και εκείνοι πάτησαν γκάζι.

Στην δεύτερη περίοδο Καραμανλή όχι απλά εκτροχιάστηκαν τα πάντα, με το δημόσιο χρήμα να σπαταλάται με ρυθμούς που δεν είχε ξαναδεί η χώρα, αλλά καταστράφηκε και το κέντρο της Αθήνας. Η πόλη μου έπεσε στα χέρια μανιακών με την κυβέρνηση να παρακολουθεί από τις οθόνες των τηλεοράσεων χωρίς να θέλει να κάνει τίποτα για να σταματήσει το κακό. Σκηνές που δεν είχαν διαδραματιστεί σε ευρωπαϊκή πόλη έλαβαν χώρα στην Αθήνα και οι ζημιές ήταν ανυπολόγιστες.

Παρόλα αυτά, ο ανίκανος εξακολουθούσε να θεωρείται καταλληλότερος και το ΠΑΣΟΚ συνέχιζε να θεωρείται πληγή για τη χώρα. Τέλος, και αφού η κυβέρνηση, ή τέλος πάντων ο κολλητός του κυβερνήτη, προσπάθησε να κλείσει φυλακή τον Κοντομηνά, μάθαμε για το σκάνδαλο του Βατοπεδίου, το οποίο τελικά προκάλεσε και την πτώση της κυβέρνησης Καραμανλή.

Η αιτία της καθημερινής τρέλας στα μέσα ενημέρωσης που με ανάγκασε να σταματήσω να βλέπω τηλεόραση είχε αρθεί. Η ελπίδα είχε ξαναδημιουργηθεί. Για πρώτη φορά μετά από πεντέμισι χρόνια ξαναανάσανα χωρίς να αισθάνομαι αυτό το βάρος. Η Ελλάδα θα γινόταν καλύτερη. Με πολλές αλλαγές. Με τομές στον τρόπο λειτουργίας του κράτους. Με σχέδιο και αποφασιστικότητα.

Με το που εκλέχτηκε η νέα κυβέρνηση και πριν προλάβουν οι υπουργοί να αναλάβουν τα καθήκοντά τους, οι υπηρεσιακοί παράγοντες της προηγούμενης κυβέρνησης στην εθνική στατιστική υπηρεσία ανακοινώνουν νέο έλλειμμα που ξεπερνά κάθε προσδοκία. Φαίνεται πως η κυβέρνηση Καραμανλή δεν είχε πει ακόμη την τελευταία της λέξη. Παρόλα αυτά ο Παπανδρέου είναι αποφασισμένος να προχωρήσει σε εθνική ανασυγκρότηση. Όμως μέσα σε δυο μήνες χρεοκοπεί το Ντουμπάι. Οι αγορές πανικοβάλλονται. Και φτάνουμε στο Νταβός, όπου σοκαρισμένος παρακολουθώ τον Παπανδρέου να εκλιπαρεί τους ξένους να μας πιστέψουν.

Αυτό ήτανε. Το γνώριμο βάρος ξαναγύρισε. Και από τότε το κουβαλάω μέχρι σήμερα. Η καταστροφή των πεντέμισι χρόνων ξεπέρασε κάθε φαντασία. Αντιμετωπίζουμε το ενδεχόμενο μιας νέας Μικρασιατικής Καταστροφής. Ο κίνδυνος της χρεοκοπίας σημαίνει πτώση του βιοτικού επιπέδου τέτοια που θα επιστρέψουμε στη δεκαετία του πενήντα. Το κράτος κινδυνεύει να μην έχει τη δυνατότητα ούτε συσσίτια να προσφέρει στους πολίτες που θα υποφέρουν στην Ελλάδα της δραχμής και των Βαλκανίων.

Μια διαφορά υπάρχει μόνο. Ενώ τα πεντέμισι χρόνια το βάρος το ένιωθα μόνος μου, τώρα το μοιράζομαι με δέκα εκατομμύρια Ελλήνων. Τώρα και εσείς ξέρετε πώς ένιωθα τόσο καιρό. Τώρα δεν είμαι μόνος.

Κατά τα άλλα πάντως στα μέσα ενημέρωσης πάλι το ΠΑΣΟΚ είναι κακό, πάλι ο Παπανδρέου φταίει, πάλι ο Καραμανλής βγαίνει λάδι. Τι κατάντια.

Σα να μη φτάνει η οικονομική καταστροφή έφτασε να κινδυνεύει το πολίτευμα. Η δημοκρατία, η ελευθερία την οποία τόσο αγαπώ, δυσφημείται και κινδυνεύει. Χειρότερο από το να γίνεις φτωχός είναι να είσαι φτωχός και να μην είσαι ελεύθερος. Και ακόμα χειρότερο, να είσαι φτωχός, να μην είσαι ελεύθερος και να νιώθεις και αυτό το βάρος στην καρδιά.

Άμα γίνω ποτέ επιμελητής σε δημόσιο νοσοκομείο...

...που δεν το βλέπω γιατί σκοπεύω να ασχοληθώ με το ιδιωτικό επάγγελμα, αλλά λέμε τώρα, να πώς θα συμπεριφέρομαι στο χειρουργείο:

Θα εξηγώ σε κάθε χειρουργείο στους ειδικευόμενους τι κάνω. Τώρα κόβω αυτό, για να φτάσω εκεί και να κάνω εκείνο. Χρησιμοποιώ αυτό το εργαλείο, το οποίο λέγεται έτσι και το πιάνεις έτσι για να κάνεις αυτό.

Ξανά και ξανά, σε κάθε χειρουργείο. Γιατί μόνο έτσι γίνεται σωστά η εκμάθηση μιας δύσκολης τέχνης όπως είναι η χειρουργική.

Αντί να είμαι μουγκός και να περιμένω να καταλάβουν οι ειδικευόμενοι τι γίνεται και τι πρέπει να κάνουν από μόνοι τους.

Σημείωση: Οποιαδήποτε ομοιότητα με πραγματικά πρόσωπα και περιστατικά δεν είναι τυχαία.

Ρεπό, αλλά πόσα και πότε;

Όταν ξεκίνησα την ειδικότητα και έμαθα πως έχουμε τέσσερα ρεπό και δυο μέρες άδεια το μήνα σκέφτηκα πως ήταν σούπερ! Έξι μέρες ξεκούρασης τον μήνα είναι καταπληκτικά. Στη συνέχεια όμως έμαθα πως ο νόμος ορίζει να παίρνεις ρεπό την επόμενη της εφημερίας σου. Αυτό είναι πολύ λογικό και συμφέρει τη λειτουργία του συστήματος. Όταν δουλεύεις θα είσαι ξεκούραστος και δε θα είσαι αναγκασμένος να κάνεις οχτάωρο μετά από μια κουραστική εικοσιτετράωρη εφημερία...

Αυτό σημαίνει πως στις εφτά εφημερίες που κάνω τον μήνα θα έπρεπε να είχα εφτά ρεπό και όχι τέσσερα! Αλλά αν παίρναμε όλοι τα ρεπό που δικαιούμαστε δε θα λειτουργούσε σωστά η κλινική. Χρειάζονται άτομα για τα χειρουργεία, για τις εφημερίες και για τους ήδη υπάρχοντες αρρώστους, με αποτέλεσμα να μην παίρνουμε τα ρεπό που δικαιούμαστε. Άσε που ακόμα δεν έχω πάρει και καμία μέρα άδεια από τις δύο τον μήνα που δικαιούμαι. Ελπίζω τουλάχιστον να τις πάρω το καλοκαίρι!

All in all, δεν έχω παράπονο, αλλά δεν παύει να είναι κουραστική δουλειά και πολλές μέρες να περνούν χωρίς να μπορείς να τις απολαύσεις!

Behaving like an ass...

Ποτέ δε συμμερίστηκα την στάση που έχουν ορισμένοι να συμπεριφέρονται με αγένεια στους συνεργάτες τους. Όταν είναι στο χέρι των ανθρώπων να εργάζονται σε ένα πολιτισμένο περιβάλλον, δεν μπορώ να κατανοήσω τι είναι αυτό που τους σπρώχνει να χαλάνε τη διάθεση των γύρω τους με την κακή συμπεριφορά τους. Άλυτα ψυχολογικά προβλήματα, στρες, φόβοι, ανάγκες και εγωισμοί δηλητηριάζουν τους εργασιακούς χώρους σε ολόκληρο τον κόσμο. Τι κρίμα...

But while most doctors clearly respect their colleagues on the nursing staff, every nurse knows at least one, if not many, who don’t..... Nurses in turn bully other nurses, attending physicians bully doctors-in-training, and experienced nurses sometimes bully the newest doctors.

Από τους New York Times

Περί ορέξεως...

Δεν είμαι άνθρωπος που ασχολείται ιδιαίτερα με το φαγητό. Θέλω να τρώω δυο πλήρη γεύματα τη μέρα, να πίνω ένα ζεστό ρόφημα το πρωί για τον λαιμό μου και να τρώω κάτι ενδιάμεσα το απόγευμα. Έχω μια σαφή προτίμηση στο κρέας αλλά γενικά δεν είμαι ιδιότροπος στο φαγητό.

Παρόλα αυτά μου έχει κάνει εντύπωση το γεγονός ότι το φαγητό που σερβίρουν στους γιατρούς στο νοσοκομείο είναι σε γενικές γραμμές χαμηλής ποιότητας. Λίγο λάχανο ξανά και ξανά για σαλάτα, μελιτζάνες, κοφτό μακαρόνι, κρέας που έχει λιώσει με αποτέλεσμα να σερβίρουν κόκαλα αντί για μερίδα φαγητού, και φυσικά κοτόπουλο και πάλι κοτόπουλο και άντε κάτι με κιμά.

Οι γιατροί που εφημερεύουν μια τυπική μέρα είναι ελάχιστοι. Χάθηκε να σερβίρουν ένα φαγητό της προκοπής στους γιατρούς; Αν δεν φροντίσεις λίγο αυτούς που δίνουν όλη τους τη μέρα μέσα στο νοσοκομείο, μπορείς να απαιτείς ένα σύστημα υγείας που να είναι εξαιρετικό; Η καλής ποιότητας παροχές υγείας που δίνονται από το ΕΣΥ δίνονται παρά το σύστημα και όχι με τη βοήθεια του συστήματος.

Τουλάχιστον μερικοί άρρωστοι τρώνε το ζελέ και την κομπόστα τους, τρώνε τα μπιφτεκάκια τους κλπ. Χάθηκε να δίνεις ένα ζελέ δηλαδή στον γιατρό που εφημερεύει; Ή να υπάρχει λίγος χυμός πορτοκάλι στο νοσοκομείο για το προσωπικό; Απλά πράγματα για τα οποία δε νοιάζεται κανείς.

Σημείωση: Έχουμε και μια ανακοίνωση που λέει ότι επειδή υπήρχε κάποιο πρόβλημα με τους προμηθευτές δε θα έχει κόκκινο κρέας το μενού. Υπέροχα!

Υ.Γ. Δε μιλάω καν για την μαγειρίτσα - σπανακόρυζο με ένα κομμάτι κοτόπουλο. Εντελώς σουρεαλιστικό σκηνικό για όσους κάναμε Ανάσταση στο νοσοκομείο αντί να είμαστε στα σπίτια μας με τους αγαπημένους μας...